What is a chemistry?
Cilmiga kimistarigu(chemistry waa barashada laga maar-maanka ah ee cilmiga sayniska maatarka, iyo isku dhisyada iyo sido kale hababka ay u falgalaan. Haddana ugu horeyn waa maxay matter? Maatar waa: " wax kaste oo cuf iyo miisaan leh oo meel banaan buuxin kara ".intaas kadib cilmiga kiimikadu wuxuu door laxaad leh ka qaataa barashada qaababka iyo noocyada kala geddisan ee maatarka(matter). Isku dhisyada kiimikooyinka matterka waxaa loo qeybiyaa saddex marxaladood oo kala ah. Adke(solid), Dareere (liquid) , iyo Neef (Gas). Markaas guud ahaan cilmiga kimistarigu waa barashada walxaha maatarka iyo is-bed beddelkooda iyo sidoo kale hannaanka kiimikada noolaha, iyo kan wax soo-saarka warshadaha (Industrial Chemistry)
Chemistry waa barashada walxaha sifooyinkeda, qaabka iyo sababta walaxdu ay iskugu biiraan ama u kala baxaan si ay u sameeyaan walxo kale, iyo sida walxaha ay ula dhaqmaan tamarta.
Dad badan ayaa ka fikira chemistgu inay yihiin aqoonyahano caddaan ah oo isku dardara kimical kala duwan oo shaybaarka ah, laakiin runta ayaa ah dhammaan waanahay chemists. Fahamka fikradda asaasiga ah ee guud ayaa muhiim u ah xirfad kasta. Chemistry waa qayb ka mid ah wax walba oo nolosheena ah.
Chemistry waa mid ka mid ah sayniska jira ee naga caawiya inaan faalo ka bixino oo sharaxno aduunkeena.Walax kaste oo jirta waxay ka samaysantahay walax kale.xataa jidhkeena.
Chemistrygu wuxuu ku lug leeyahay waxkasta oo aan sameyno, laga bilaabo korriinka iyo cunto karinta nadiifinta guryaheena iyo jirkeena ama dayaxa inaa aadno.
Waxaa jira shan qaybood oo muhiim ah oo uu ka kooban yahay chemistrygu, mid kastana oo ka mid ah waxay leedahay meelo badan oo la barto.
Analytical chemistry: wuxuu isticmalaa kormeer tayo leh oo tayo leh si loo aqoonsado loona qiyaaso sifooyinka jirka iyo kiimikada ee walxaha. Dareen ahaan, dhammaan chemistrygu waa baaris.
Physical chemistry: ayaa isku daraya physics-ka iyo chemistryga. KhabiiradaPhysical Chemistrygu waxay baranayaan sida ay muhiim u tahay tamarta. Thermodynamics iyo Mechanic quantum waa laba ka mid ah laanta muhiimka ah ee physical chemistry.
Organic Chemistry: ayaa si gaar ah u baadhaya xayndaabyada(compounds) ku jira kiimikada karboonta. Kaarboon wuxuu leeyahay waxyaabo badan oo u gaar ah oo u oggolaanaya inay sameeyaan cirbadaha kiimikada ah iyo kiimikooyin aad u weyn.Organic Chemistry-ga waxaa loo yaqaana "Chemistry of Life" sababtoo ah dhammaan maaddooyinka ku jira unugyada nool waxay ka kooban yihiin kaarboonyo iyaga oo qayb ka ah qurxinta.
Inorganic chemistry: waxa uu ka hadlaa shayyada sida biraha iyo neefta ee ka koobnayn karboonta.
Biochemistry: waa barashada baaritaanka hababka kiimikada ee ku dhaca noolaha nool.
Comments
Post a Comment